di Ivan Marongiu

Sos giòvanos talentos italianos in giru pro su mundu

Pro sos Millennials sa duda no est si tocat a partire, ma si tocat a restare. Tres istòrias de giòvanos italianos in s’èsteru. Imprendidores, Expats e Millenials. Etichetas de aplicare subra sas istòrias de sos italianos under 32 emigrados a s’èsteru pro s’imbentare una vida professionale noa. Tenet tra sos 18 e 34 annos  e rapresentant su 36,7% de sos 107.529 italianos chi ant lassadu s’Itàlia s’annu prima de su Coronavirus. Sos datos si riferint a su 2019, ca cussos de su 2020 sunt farsados pro more de sos blocos a sos iscostiamentos impostos dae su virus.  Mancari  in Itàlia siant penalizados meda dae su puntu de vista de sas oportunidades de traballu, sos Millenials rapresentant sa prima generatzione chi non biet su disterru comente una fua o unu sèberu obrigadu, ma prusaprestu comente un’oportunidade prus a portada de manu respetu a su passadu. Segundu sos datos de su Raportu Italiani nel Mondo, su 74,8% de sos italianos tra 18-32 annos  est meda de acòrdiu a pensare chi s’emigratzione siat sinònimu de cunfrontu tra culturas. Su 45,4% bi bidet fintzas un’oportunidade de vida e de traballu. In pagos faeddos sa duda  no est si partire o nono. Su dùbbiu est si abbarrare. Faghent parte de custa fotografia fintzas Arianna Fornaciai, Simone Tondo, Edoardo De Paoli. Ant lassadu s’Itàlia unu pagu pro cumbinatzione e unu pagu pro sèberu, pro sighire sas passiones issoro: s’arte, sa coghina e s’isport. Cadaunu de issos at percursu una diretzione diferente. Arianna at mòvidu dae Firenze conca a Tel Avìv, in Mèdiu Oriente, acanta at abertu su tzentru polifuntzionale pro s’arte Beit Kandinoff. Simone at lassadu Macumere (NU) pro si dirìgere a nord, a Parigi, e oe est propietàriu e coghineri de su ristorante chi portat su nùmene suo, Tondo. Edoardo at puntadu a sud e dae Roma est arribbadu a Nairobi, in Kenia, in ue dirighet sa Shamas Rugby Foundation cun sa cale sarbat dae su caminu sos pitzocos gràtzias a su rugby.

Arianna Fornaciai, de Firenze, at respiradu arte dae cando fiat pitzinna. Fintzas comente  artista, at mòvidu sos primos passos in sa galleria de famìlia, s’istòrica Tornabuoni de Firenze, fundada dae su “babbu” Piero Fornaciai in su 1956, posca colada in gestione a su frade Fabio in su 1980. «A m’espressare cun s’arte m’est semper bènnidu naturale ma non m’est mai bastadu. Cheria fintzas insegnare, cumpartzire e bèndere arte». In su 2017 Arianna, at esordidu comente  imprendidora e, cun  àteros tres sòtzios, at abertu Beit Kandinoff (Domo Kandinoff in ebràicu), unu locale polifuntzionale acanta totu girat a inghìriu de s’arte, in su coro de s’Old Jaffa, a sud de Tel Avìv. Logu de collaboratzione e ispiratzione creativa, su concept de Beit Kandinoff est una cumbinatzione tra tzilleri-ristorante, ispàtziu espositivu e galleria cummertziale, iscola de pintura, fotografia, tzeràmica e àteras disciplinas. S’edifìtziu est una prenda architetònica fraigada in pedra a bista, sa crobeta in ardèsia e ventanas mannas a arcu. «S’idea» ispiegat Arianna «est de acurtziare e rèndere s’arte atzessìbile a unu pùblicu prus mannu e diversificadu.» Pro custu Beit Kandinoff tenet unu programa carcu meda de apuntamentos cun mùsica in biu, “Drink and Draw” pro bufare e disegnare in cumpangia, addòbios cun sos artistas residentes, letziones noturnas de pintura, letziones de arte e  mustras temporàneas. Arribbada sa prima borta in Israele in su 2015 pro partetzipare a su Midburn, versione locale de su Burning Man, màssima espressione de sa controcultura globale, Arianna at addobiadu a Amir Erlik e Israele est divènnida domo sua. A pustis de àere costituidu una community de 150 dischentes chi frecuentant s’istùdiu privadu suo pro imparare a pintare, Arianna e Amir paris cun sos duos amigos Nadav Rapaport e Lior Sadan, benint a ischire chi unu ristorante de Jaffa fiat serrende a pustis de 14 annos de atividade e detzident de lu rilevare e realizare su bisu comunu issoro. A pustis de una tratativa cùrtzia sighida dae tres meses de ristruturatziones, aberit su  Beit Kandinoff, chi poderat cussa bisura  rùstica tìpica de su Jaffa style. «Su passu imbeniente» antìtzipat Arianna «est cussu de creare unu ponte tra Itàlia e Israele pro s’arte cuntemporànea».

Cando s’est trasferidu a Parigi, Simone Tondo, de Macumere, non diat àere mai imaginadu de s’agatare propietàriu de duos ristorantes. «A binti annos est difìtzile tènnere sas ideas craras.» ispiegat Simone «In Itàlia su maistru meu, su coghineri Cristiano Andreini, costumaiat repìtere chi su segretu de unu bonu coghineri est cussu de praticare ogna die. Deo apo semper pessadu chi sa tzitade mègius èsseret Parigi. Siat pro sa coghina siat pro sa cultura de su servìtziu, totu est curadu a perfetzione. Simone collit sa prima oportunidade a 23 annos, cando fundat su ristorante Roseval, unu bistrot sardu-pariginu a Ménilmontant, in su 20 arrondissement de sa capitale de sa gastronomia mundiale. Comintzat cun unu sòtziu, Michael Greenwold, ma chitzo abarrat s’ùnicu propietàriu. «Est istada un’esperièntzia meda interessante, unu progetu a bassu budget, in una zona de Parigi difìtzile. A pustis de bator meses amus retzidu su prèmiu comente mègius mesa de s’annu, una satisfatzione non de pagu». Oe Simone est propietàriu ùnicu de su ristorante Tondo, abertu in sos locales apartènnidos a La Gazzetta, istòricu indiritzu de sa gastronòmica italiana a Parigi, in ue su giòvanu coghineri aiat traballadu a costadu de s’isvedesu Petter Nilsson. Tondo est abertu su sero cun unu menù degustatzione de ses portadas e a pràngiu cun una fòrmula chi cumprendet tres antipastos minores e una portada printzipale, comente fiat s’oferta tìpica de La Gazzetta.  Su benidore pro Simone abarrat abertu: «Pro como chèrgio sighire a fàghere funtzionare bene su ristorante ma, si èsseret a cambiare, dia chèrrere fàghere esperièntzia in un’hotel ca custu mi mancat in su currìculum meu. Comente bisu dia chèrrere creare unu ristorante de èlite in Sardigna. Dia èssere dispostu a torrare in Itàlia solu pro realizare custu progetu».

Edoardo De Paoli, 30 annos, de Roma, giogat a rugby dae cando aiat 12 annos. «Su rugby» assegurat Edoardo «m’at cambiadu su caràtere. Cun s’isport apo imparadu a fàghere amighèntzia, a mi relatare cun sas persones. Pro custu creo meda in s’efetu de sa sotzializatzione chi s’isport podet tènnere pro sos pipios». A pustis de sa làurea in Lege, a 24 annos, Edoardo acabbat de giogare in sèrie A e cumentzat su  praticantadu in un’importante istùdiu legale de Roma. A pustis de duos annos si nde abbigiat de no èssere cuntentu de sa vida sua e si nche tràmudat a Parigi pro incumentzare un’esperièntzia in su setore de su finantziamentu de s’isvilupu in Àfrica. A pustis de àteros duos annos Edoardo atzetat sa proposta de si tramudare a Nairobi pro sighire unos cantos progetos in su campu e iscoberit chi in su continente nieddu su rugby est s’isport natzionale. «Mi so semper agatadu bene cun sos pipios e apo cumintzadu a fàghere  volontariadu in un’orfanotròfiu. Posca apo addobiadu a Will Ferguson, ambasciadore de sa Shamas Rugby Foundation» contat Edoardo, a su telèfonu dae  Nairobi, a s’acabbu de un’allenamentu «e apo cumintzadu a allenare piseddos under 13». Sa Shamas Rugby Foundation impreat s’isport comente  trastu de cambiamentu sotziale a profetu de sos pitzocheddos e de sas pitzocheddas kenianos de Nairobi cun sa punna de los tènnere a tesu de sos caminos. Suta sa ghia sua, s’iscuadra arribbat a giogare pro sa Cupa de su Mundu de Rugby a Bristol in su 2015. In su nadale de su matessi annu su cuntratu de traballu de Edoardo iscadit e sa Fundatzione li proponet  sa positzione de amministradore delegadu pro gestire un’àteru tipu de iscuadra, un’iscuadra de 35 persones tra allenadores, retes sotziales workers e personale de amministratzione. Non solu Edoardo est responsàbile de sa regorta fundos, in Kenia e a s’èsteru, pro tènnere a sa ritza sas fainas de sa Shamas Rugby Foundation.

In duos annos sos pitzocos coinvoltos in sas  fainas de sa fundatzione sunt colados dae 500 a 1500, est raddopiadu su nùmeru de sas iscolas interessadas e s’est artziada a 19 annos s’edade de sas pitzocas impinnadas in su rugby feminile. Sa prima generatzione de dischentes chi ant benefitziadu de s’agiudu de sa fundatzione,  oe tenet su ruolu de allenadore o fatzilitadore pro sos cumpàngios prus minores. «Su bisu meu est  su abèrrere un’iscola permanente, acanta  trasmìtere cun su rugby a sos pitzocos, balores comente s’integratzione, sa capatzidade de pigare detzisiones, ma fintzas dare un’istrutzione clàssica e cumpleta, chi permitat a sos dischentes prus bonos de atzèdere a importantes iscolas de formatzione in Europa e in Amèrica».